ભારતીયોમાં તેમના ઓછા જોખમ અને નજીકની ઈન્ડિયા પોસ્ટ ઓફિસમાં તેમની સરળ ઉપલબ્ધતા માટે લોકપ્રિય છે. Post Office Tax Saving Schemes in Gujarati રોકાણ પર વિશ્વસનીયતા અને જોખમ-મુક્ત વળતર આપે છે. જેમાં કોઈ પણ રોકાણ કરી શકે છે અને ન્યૂનતમ જોખમે તેમના નાણાકીય ભવિષ્યને સુરક્ષિત કરી શકે છે.
પોસ્ટ ઓફિસ સ્મોલ સેવિંગ્સ સ્કીમ આવકવેરા અધિનિયમ 1961 ના 80-C હેઠળ આવરી લે છે. જેમાં શહેરી અને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં એકસરખું સરળતાથી લાભ મેળવી શકો છો. આ યોજના વિશે આ આર્ટીકલમાં વિગતવાર માહિતી આપીશું.
Highlight Point of Post Office Tax Saving Schemes
| Name of PO tax Saving Schemes | Interest Rate | Min Tenure | Min Investment |
| Post Office Saving Account | 4.0% p.a | – | Rs. 20 |
| National Savings Recurring Deposit Account | 5.8% p.a (quarterly compounded) | 5 year | Rs. 10 per month |
| National Savings Time Deposit Account | 1 year-5.5% 2 year-5.7% 3 year-5.8% 5 year-6.7% | 1 year | Rs. 100 |
| National Savings Monthly Income Account | 6.7% p.a | 5 year | Rs. 20 |
| Senior Citizens Savings Scheme Account | 7.6% p.a | 5 year | Cash: Below Rs.1 Lakh in multiples of Rs. 1000 Chegue:RS.1 Lakh or above |
| Public Provident Fund Account | 7.1% p.a | 15 year | Rs. 100 |
| Sukanya Samriddhi Account | 7.6% p.a | 21 year | Rs. 250 |
Read More: MParivahan App Online દ્વારા કોઈપણ વાહનના નંબર પરથી જાણો માલિકનું નામ
Also Read More: PGVCL Online Bill Payment System । બિલ પેમેન્ટ પ્રોસેસ
Also Read More: દીકરીના લગ્ન સુધી 27 લાખની રકમ આપશે. LIC ની આ સ્કીમ, જાણો કેવી રીતે?
Eligibility Criteria
- 18 વર્ષથી વધુ ઉંમરનો કોઈપણ ભારતીય નાગરિક પોસ્ટ ઓફિસ ટેક્સ સેવિંગ સ્કીમ હેઠળ વ્યક્તિગત રીતે અથવા માઇનોર વતી બચત ખાતું ખોલાવી શકે છે.
- સંયુક્ત ખાતું બે કે ત્રણ લોકો ખોલાવી શકે છે
List of Tax Saving Post Office Schemes
ભારતમાં પોસ્ટ વિભાગ દ્વારા ચાલતી વિવિધ બચત યોજનાઓ નામ અને તેની વિગતો નીચે મુજબ છે.
Post Office Saving Account
નિયત દરે વ્યાજ મેળવવા માટે બચત ખાતું ખોલાવી શકાય છે, માત્ર બેંકમાં જ નહીં પરંતુ પોસ્ટ ઓફિસમાં પણ બચત ખાતું ખોલાવી શકાય છે. આ ખાતું ફક્ત રોકડ દ્વારા જ ખોલી શકાય છે. આ યોજનાની અન્ય મુખ્ય વિશેષતાઓ નીચે આપેલ છે.
- લઘુત્તમ બેલેન્સ જાળવવાનું ચેક અને નોન-ચેક સુવિધા માટે અલગ-અલગ છે.
- ચેક ન હોવાના કિસ્સામાં તે રૂ. 50 છે જ્યારે ચેક સુવિધા ખાતા માટે, તે રૂ. 500 છે.
- સબ્સ્ક્રાઇબર્સ એકાઉન્ટ માટે તેમના નોમિની પસંદ કરી શકે છે.
- આ યોજના હેઠળ નોમિનેશનની સુવિધા ઉપલબ્ધ છે.
- એક પોસ્ટ ઓફિસમાં માત્ર એક જ ખાતું ખોલાવી શકાય છે.
- એકાઉન્ટને સક્રિય રાખવા માટે ખાતાધારકે નાણાકીય વર્ષમાં ટ્રાન્ઝેક્શન ચાલુ રાખવું જોઈએ, કા તો ડિપોઝિટ અથવા ઉપાડ,
- નાણાંકીય વર્ષ 2012-13 થી દર વર્ષે રૂ.10,000 સુધીનું વ્યાજ કરમુક્ત છે
National Savings Recurring Deposit Account
PO રિકરિંગ ડિપોઝિટ સ્કીમમાં, વ્યક્તિએ પાંચ વર્ષ માટે નિયમિત અંતરાલ પર ચોક્કસ રકમનું રોકાણ કરવાની જરૂર છે. 5 વર્ષ પછી, પરિપક્વતાની રકમ (મૂળ રકમ વત્તા કમાયેલ વ્યાજ) વ્યક્તિને પાછી ચૂકવવામાં આવે છે. National Savings Recurring Deposit Account યોજનાની કેટલીક મુખ્ય લાક્ષણિકતાઓ નીચે સૂચિબદ્ધ છે.
- પોસ્ટ ઓફિસમાં એકથી વધુ ખાતા ખોલાવી શકાય છે
- વ્યક્તિએ માસિક રોકાણ કરવાની જરૂર છે અને જો માસિક રોકાણ નિર્ધારિત દિવસ સુધી કરવામાં નહીં આવે, તો ડિફોલ્ટ ફી વસૂલવામાં આવશે.
- વ્યક્તિ ઓછામાં ઓછા 6 હપ્તાઓની એડવાન્સ ડિપોઝિટ પર રિબેટ મેળવી શકે છે
National Savings Time Deposit Account
બેંકો દ્વારા ઓફર કરવામાં આવતી ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટની જેમ જ, બેંક એફડીની જેમ, પોસ્ટ ઓફિસમાં ઉપલબ્ધ ચાર મુદત – 1, 2, 3 અને 5 વર્ષમાંથી કોઈપણ માટે ટર્મ ડિપોઝિટ ખાતું પણ ખોલી શકાય છે. જ્યારે PO ટર્મ ડિપોઝિટ ખાતું પરિપક્વ થાય છે, ત્યારે તે જ ખાતું જે સમયગાળા માટે શરૂઆતમાં ખોલવામાં આવ્યું હતું. તે માટે આપમેળે નવીકરણ કરવામાં આવશે.
દા.ત. માટે 2 વર્ષનું PO ટર્મ ડિપોઝિટ એકાઉન્ટ 2 વર્ષ માટે રિન્યુ કરવામાં આવશે અને પાકતી મુદતના દિવસે વ્યાજ દર લાગુ થશે. આ યોજના રોકાણકારોને પોસ્ટ માસિક વ્યાજ ઓફર કરે છે. જ્યાં વ્યાજની રકમ તેમના પોસ્ટ ઓફિસના બચત ખાતામાં જાતે જ ક્રેડિટ કરવામાં આવશે. National Savings Time Deposit Account બચત યોજનાની મુખ્ય લાક્ષણિકતાઓ નીચે મુજબ છે.
- સંયુક્ત ખાતું બે કે ત્રણ વ્યક્તિઓ ખોલાવી શકે છે. સિંગલ એકાઉન્ટમાં મહત્તમ રોકાણ મર્યાદા રૂ.4.5 લાખ અને જોઇન્ટ એકાઉન્ટમાં રૂ.9 લાખ છે
- રોકાણકાર તમામ ખાતાઓમાં બેલેન્સ ઉમેરીને મહત્તમ રોકાણ મર્યાદાને આધીન કોઈપણ પોસ્ટ ઓફિસમાં બહુવિધ ખાતા ખોલી શકે છે
- ડિપોઝિટની રકમમાંથી 2% બાદ કર્યા પછી એક વર્ષ પૂર્ણ થયા પછી સમય પહેલા ઉપાડની સુવિધા ઉપલબ્ધ છે.
Senior Citizens Savings Scheme Account (SCSS)
આ પોસ્ટ ઓફિસ ટેક્સ સેવિંગ સ્કીમ માત્ર વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે છે. એટલે કે 60 વર્ષથી વધુ ઉંમરના લોકો આ ચોક્કસ સ્કીમમાં રોકાણ કરી શકે છે. અને નિયમિત વ્યાજ મેળવી શકે છે જે ત્રિમાસિક રૂપે ચૂકવવાપાત્ર છે.
- મહત્તમ રોકાણ મર્યાદાને આધીન કોઈપણ પોસ્ટ ઓફિસમાં એકથી વધુ ખાતા ખોલી શકાય છે.
- 5 વર્ષનો લોક-ઇન સમયગાળો લાગુ છે પરંતુ ડિપોઝિટના 1.5% બાદ કરીને એક વર્ષ પછી સમય પહેલા ઉપાડની મંજૂરી છે
- પાકતી મુદત પછી, એકાઉન્ટને વધુ 3 વર્ષ માટે લંબાવી શકાય છે અને આવા કિસ્સાઓમાં, રોકાણકાર કોઈપણ કપાત વિના તે પછી કોઈપણ સમયે આ ખાતું બંધ કરી શકે છે.
Public Provident Fund Account (15 year PPF)
PPF પોસ્ટ ઓફિસ દ્વારા ઉપલબ્ધ કરાયેલી તમામ યોજનાઓમાં મહત્તમ સંખ્યામાં રોકાણકારો હોવાનો રેકોર્ડ આ યોજના ધરાવે છે. આ યોજનાનો સમયગાળો 15 વર્ષનો છે. ખાતાધારક 7મા વર્ષ પછી ખાતામાંથી આંશિક ઉપાડી શકે છે અને ત્રીજા વર્ષથી લોન મેળવી શકે છે. 15 વર્ષ પહેલાં અકાળે બંધ થવાની મંજૂરી નથી. અન્ય મુખ્ય મુદા નીચે મુજબ છે:
- સંયુક્ત ખાતું ખોલી શકાતું નથી પરંતુ માઇનોરના નામે બીજું ખાતું ખોલાવી શકાય છે જે મહત્તમ રોકાણ મર્યાદાને આધીન છે
- આ ખાતું રૂ. 100થી ખોલી શકાય છે પરંતુ નાણાકીય વર્ષમાં ઓછામાં ઓછા રૂ. 500 જમા કરાવવાના રહેશે.
- ખાતું ખોલાવતી વખતે અને ખાતું ખોલાવ્યા પછી નોમિની ચૂંટાઈ શકે છે
- ખાતું ખોલાવતી વખતે અને ખાતું ખોલ્યા પછી નોમિનેશનની સુવિધા ઉપલબ્ધ છે
Sukanya Samriddhi Scheme
આ યોજના ‘બેટી બચાવો બેટી પઢાવો’ અભિયાન હેઠળ સૂચિબદ્ધ છે. માતા-પિતા અથવા કાનૂની વાલી આ ખાતું બાળકીના નામે ખોલાવી શકે છે. રોકાણની રકમ, મેળવેલ વ્યાજ અને પાકતી મુદતની રકમને કરમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે. Sukanya Samriddhi Scheme ખાતાની મુખ્ય વિશેષતાઓ નીચે મજબ છે.
- ખાતું જન્મ તારીખથી 10 વર્ષની ઉંમર સુધી ખોલી શકાય છે અને બાળકી 21 વર્ષ પૂર્ણ થાય પછી બંધ કરી શકાય છે.
- મેચ્યોરિટી રકમ 21 વર્ષ પૂર્ણ થયા પછી ચૂકવવાપાત્ર છે
- 18 વર્ષ પૂરા થયા પછી એકાઉન્ટને અકાળે બંધ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવે છે જો છોકરીના લગ્ન થયા હોય.
- નાણાકીય વર્ષમાં ઓછામાં ઓછા રૂ. 250 જમા ન થાય તો ખાતું બંધ કરવામાં આવશે
Advantages of Post Office Tax Savings Schemes
- આ કર બચત યોજનાઓમાં સરળતાથી નોંધણી કરાવી શકાય અને નિશ્ચિત વળતર મેળવી શકાય છે.
- તે ગ્રામીણ તેમજ શહેરી રોકાણકારો માટે શ્રેષ્ઠ અનુકુળ છે, જેઓ મર્યાદિત કાગળ અને સરકારી બાંયધરીકૃત વળતર શોધે છે.
- તે રોકાણકારોને લાભ કરશે કે જેઓ પોસ્ટ ઓફિસ RD તરીકે નિશ્ચિત વળતર મેળવવા માંગે છે. તેમના માટે આ યોજના છે.
- મુદતની થાપણો તેમને ચોક્કસ કાર્યકાળ માટે નિશ્ચિત રકમનું રોકાણ કરીને કોર્પસ બનાવવામાં મદદ કરશે.
- વ્યક્તિઓ સંબંધિત ખાતાઓ માટે તેમના નોમિની પસંદ કરી શકે છે.
- આ યોજના હેઠળ નોમિનેશનની સુવિધા ઉપલબ્ધ છે.
Read More: સુકન્યા સમૃદ્ધિ યોજના કેલ્ક્યુલેટરનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો
Also Read More: શ્રમયોગી સંપૂર્ણ તબીબી તપાસ યોજના 2022
FAQ
Ans. પોસ્ટ ઓફિસ બચત ખાતું પુખ્ત વયના લોકો અથવા સગીર વતી ખોલી શકે છે. તેના માટે, તમારે આ કરવાની જરૂર છે:
Ø નજીકની પોસ્ટ ઓફિસમાંથી અથવા ઓનલાઈન ફોર્મ મેળવો
Ø અન્ય જરૂરી દસ્તાવેજો સાથે યોગ્ય રીતે ભરેલ અને સહી કરેલ ફોર્મ સબમિટ કરો
Ø પસંદ કરેલ સ્કીમ મુજબ ન્યૂનતમ રકમ ચૂકવો
Ø KYC થઈ ગયા પછી, તમારું જમા ખાતું તમારા માટે ખોલવામાં આવશે
આવકવેરા કાયદાની કલમ 80C હેઠળ રૂ.1.5 લાખ સુધીનું રોકાણ કર કપાત માટે પાત્ર છે. વ્યાજ અને પાકતી મુદતની રકમની ટેક્સ ટ્રીટમેન્ટ સ્કીમ અને સ્કીમ પ્રમાણે અલગ અલગ હોય છે અને નીચે જણાવેલ છે:
Ø પોસ્ટ ઓફિસ બચત ખાતું: કલમ 80TTA હેઠળ, બચત ખાતામાંથી રૂ. 10,000 સુધીની વ્યાજની આવક કુલ આવકમાંથી કર કપાતપાત્ર છે.
Ø PPF/સુકન્યા સમૃદ્ધિ યોજના: આ યોજનાઓમાંથી થતી આવક કરમુક્ત છે.
Ø વરિષ્ઠ નાગરિક બચત યોજના: કમાયેલ વ્યાજ કરપાત્ર છે અને IT કાયદાની કલમ 80TTB મુજબ, તે થાપણોમાંથી વ્યાજની આવકના સંદર્ભમાં રૂ. 50,000 સુધીની કપાત માટે પરવાનગી આપે છે.
Ø પોસ્ટ ઑફિસ ટાઈમ ડિપોઝિટ સ્કીમ વ્યાજની આવક કરપાત્ર છે અને 5 વર્ષથી ઓછી મુદતવાળી PO ટર્મ ડિપોઝિટ પર કલમ 80C હેઠળ કોઈ કર લાભ નથી.
Ans. ના, પોસ્ટ ઓફિસ ટેક્સ સેવિંગ સ્કીમ્સ રોકાણ પર જોખમ-મુક્ત વળતર આપે છે કારણ કે તેઓ સાર્વભૌમ સરકાર દ્વારા સમર્થિત છે અને ઓછા જોખમની ભૂખ ધરાવતા લોકો માટે આદર્શ છે.